Η αυτοάνοση νόσος κοιλιοκάκη χαρακτηρίζεται από πολυποίκιλα συμπτώματα που μπορεί να διαφέρουν σε ένταση στον κάθε ασθενή.
Υπάρχουν άτομα με ελάχιστα συμπτώματα, όπως αντίστοιχα υπάρχουν άτομα
με πολλά συμπτώματα τα οποία μπορεί να φτάσουν μέχρι και σε σοβαρή
έλλειψη σιδήρου και αναιμία. Επίσης μπορούν τα συμπτώματα να διαφέρουν
σε ένταση.
Συμπτώματα της κοιλιοκάκης
Σε ενήλικες και εφήβους
- υπνηλία
- κόπωση
- αναιμία
- έλλειψη σιδήρου
- έλλειψη άλλων βασικών ουσιών όπως π.χ. βιταμινών
- διάρροια
- δυσκοιλιότητα
- αέρια
- πόνοι στη κοιλιακή χώρα
- πόνοι στις αρθρώσεις
- έλλειψη συγκέντρωσης
- ψυχολογικές μεταβολές
Σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και βρέφη:
- μείωση του σωματικού βάρους
- διακοπή της ανάπτυξης
- αναπτυξιακές και μαθησιακές δυσκολίες
- διάρροια
- αέρια
- ευερεθιστότητα, γκρίνια, κλάμα
Πότε θα πρέπει να γίνει έλεγχος για κοιλιοκάκη;
Εάν εμφανιστούν ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα θα ήταν
καλό να απευθυνθείτε σε παθολόγο ή γαστρεντερολόγο για να γίνει
κατάλληλος έλεγχος για κοιλιοκάκη.
Άτομα που πάσχουν ήδη από ένα αυτοάνοσο νόσημα όπως Σακχαρώδη διαβήτη (Τύπου 1), αυτοάνοσες παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα (π.χ. Hashimoto Θυρεοειδίτιδα, Νόσος Graves), ρευματοειδή αρθρίτιδα κ.α. και παρουσιάζουν ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να προχωρήσουν σε περαιτέρω εξετάσεις.
Ακόμα, άτομα που πάσχουν από κάποια τροφική δυσανεξία – ευαισθησία π.χ. στη λακτόζη, στη φρουκτόζη, στη γλουτένη.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα συχνά μπορεί να είναι κληρονομικά.
Έτσι, εάν είναι γνωστό ότι συγγενείς 1ου και 2ου βαθμού πάσχουν από κοιλιοκάκη ή κάποιο άλλο αυτοάνοσο νόσημα και σας παρουσιαστούν τα παραπάνω συμπτώματα, προτείνεται να γίνει έλεγχος για κοιλιοκάκη.
Έτσι, εάν είναι γνωστό ότι συγγενείς 1ου και 2ου βαθμού πάσχουν από κοιλιοκάκη ή κάποιο άλλο αυτοάνοσο νόσημα και σας παρουσιαστούν τα παραπάνω συμπτώματα, προτείνεται να γίνει έλεγχος για κοιλιοκάκη.
Διάγνωση
Ο γιατρός που θα απευθυνθείτε θα λάβει πλήρες ιστορικό. Σε περίπτωση
υποψίας για κοιλιοκάκη θα προχωρήσει σε αιματολογικές εξετάσεις για να
προσδιοριστούν τυχών αντισώματα.
Οι εξετάσεις αυτές ονομάζονται:- Anti-Tissue-Transglutaminase IgA + IgG
- Anti-Endomysium IgA + IgG
- Anti-Gliadin IgA + Anti-Gliadin IgG
Μια περαιτέρω εξέταση για την διάγνωση της κοιλιοκάκης μπορεί να είναι η λήψη δείγματος και βιοψίας του λεπτού εντέρου.
Για την ακριβή διάγνωση νεαρών ατόμων μέχρι και 20 χρονών συχνά οι ειδικοί προβαίνουν σε δειγματοληψία και βιοψία του λεπτού εντέρου. Σε περίπτωση υποψίας, επικοινωνήστε με τον παιδίατρο του παιδιού, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει ανάλογα και θα σας παραπέμψει σε ειδικό.
Για την ακριβή διάγνωση νεαρών ατόμων μέχρι και 20 χρονών συχνά οι ειδικοί προβαίνουν σε δειγματοληψία και βιοψία του λεπτού εντέρου. Σε περίπτωση υποψίας, επικοινωνήστε με τον παιδίατρο του παιδιού, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει ανάλογα και θα σας παραπέμψει σε ειδικό.
Σημαντικό!
Τα αντισώματα που αναβρίσκονται στο αίμα σε περίπτωση που κάποιος πάσχει από κοιλιοκάκη εξαρτώνται κατά βάση από την διατροφή.
Τα αντισώματα αυτά αναπτύσονται μετά από την κατανάλωση γλουτένης.
Όταν η γλουτένη δεν καταναλώνεται, τα αντισώματα μειώνονται σε σημείο που ίσως να μην αναβρίσκονται πια.
Έτσι είναι βασικό να μην προβείτε σε κάποια σε κάποια δίαιτα άνευ
γλουτένης, πριν από τις εξετάσεις, καθώς έτσι δεν θα μπορεί να γίνει
σωστή διάγνωση.
Σύμφωνα με τον ειδικό καθηγητή Dr. med. Shmerling, δεν συνίσταται η
«αυτοδιάγνωση ή τα τεστ σε προσωπικό επίπεδο, χωρίς διάγνωση γιατρού».
Η αποχή από γλουτένη και η αυτοδιάγνωση δεν μπορούν να δώσουν έγκυρη διάγνωση (ιδιαίτερα όσον αφορά τα αντισώματα) η οποία είναι άκρως απαραίτητη για την περαιτέρω θεραπεία και παρακολούθηση του ασθενή.
Η αποχή από γλουτένη και η αυτοδιάγνωση δεν μπορούν να δώσουν έγκυρη διάγνωση (ιδιαίτερα όσον αφορά τα αντισώματα) η οποία είναι άκρως απαραίτητη για την περαιτέρω θεραπεία και παρακολούθηση του ασθενή.
Θεραπεία
Η εφ’ όρου ζωής αποχή από την γλουτένη στην διατροφή είναι μέχρι σήμερα η μοναδικός τρόπος θεραπείας της κοιλιοκάκης. Η
διατροφή
αυτή δεν θεραπεύει την ασθένεια αυτή καθαυτή. Μειώνονται ωστόσο τα
αντισώματα και κατά επέκταση τα συμπτώματα που προκαλούνται από τα
συμπτώματα αυτά.
Οι ασθενείς με κοιλιοκάκη συχνά ζουν χωρίς συμπτώματα όταν αυστηρά αφαιρέσουν την γλουτένη από την διατροφή τους.
Γίνονται έρευνες:
Σύμφωνα με τον επίσημο σύλλογο κοιλιοκάκης στην Ελβετία*, που
ιδρύθηκε από τον προαναφερθέντα ειδικό: «Άλλες μέθοδοι θεραπείας της
κοιλιοκάκης βρίσκονται ακόμα σε στάδιο
ερευνών. Παραδείγματος
χάριν ερευνάται ένα σκεύασμα ένζυμων το οποίο ενδεχομένως να αλλάξει
την γλουτένη σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην αυξάνει πια τα αντισώματα της
κοιλιοκάκης. Ακόμα, γίνονται έρευνες για ένα εμβόλιο το οποίο θα
δυναμώνει την άμυνα του οργανισμού και θα προσφέρει ανοχή στην
γλουτένη. Παρόμοια, γίνονται έρευνες για ένα φαρμακευτικό σκεύασμα το
οποίο θα φέρνει ανοσία στην γλουτένη.»